Prawa konsumenta
Konsumpcja jest jedną z najważniejszych sfer działalności człowieka. Poprzez konsumpcję określonych dóbr zaspokajamy zróżnicowane potrzeby, jak odżywianie , bezpieczeństwo czy potrzeby estetyczne. Konsumpcja jest rozumiana szeroko – zakup drogocennej biżuterii jest również do niej zaliczany, ponieważ zaspokaja określoną potrzebę. Obecnie nie ma takiej osoby, która by nie uczestniczyła w tym systemie. I jako konsument podlega ochronie.
Konsumentem stajemy się gdy:
- jesteśmy osobą fizyczną,
- dokonujemy czynności prawnej,
- czynność prawna musi być dokonywana z przedsiębiorcą,
- czynność prawna nie jest związana bezpośrednio z działalnością gospodarczą lub zawodową osoby konsumenta.
W związku z tym, że konsument jest słabsza stroną w zestawieniu z przedsiębiorcą, to ten pierwszy jest chroniony, gdy dokonuje każdej czynności prawnej; niezależnie czy jest ona jednostronna czy dwustronna, odpłatna czy nieodpłatna. Reguluje to art. 22.1 Kodeksu cywilnego.
Nie każdy kupujący jest konsumentem. To ważne rozróżnienie, bowiem prawo konsumenckie nie ma zastosowania do umów zawieranych pomiędzy dwoma przedsiębiorcami ani pomiędzy dwoma konsumentami.
Dla przedsiębiorcy konsument najczęściej staje się klientem.
Instytucją odpowiedzialną za przestrzeganie prawa konsumentów jest Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK). Na stronie urzędu znajdują się szczegółowe informacje dotyczące przepisów konsumenckich, obowiązków przedsiębiorcy oraz bezpieczeństwa produktów.
Konsument jest chroniony
W relacjach z konsumentami należy pamiętać, że:
- zgodnie z przepisami konsument jest traktowany jako słabsza strona umowy
- wśród najważniejszych uprawnień konsumentów są:
- prawo do odstąpienia od umowy
- możliwość złożenia reklamacji wadliwego towaru na podstawie rękojmi lub gwarancji
- umowy nie mogą zawierać klauzul niedozwolonych;
- w rozwiązywaniu sporów konsumenckich mogą pomóc specjalne instytucje, między innymi inspektoraty Inspekcji Handlowej
Jakie prawa ma konsument?
Prawo do reklamacji towaru na podstawie rękojmi lub gwarancji
Każdy kupujący ma prawo do reklamacji wadliwego towaru lub usługi.
Reklamacja może się odbyć na zasadzie rękojmi lub gwarancji (jeżeli ta została udzielona). To konsument decyduje, z której formy reklamacji chce skorzystać.
Prawo do zwrotu towaru w sklepie stacjonarnym
Sprzedawca nie ma obowiązku przyjmowania zwrotu towaru, jeśli został zakupiony w sklepie stacjonarnym, tylko dlatego że klient się rozmyślił. Niektórzy sprzedawcy umożliwiają warunkowo zwrot towaru, ale wynika to z ich polityki sprzedaży, a nie z obowiązków prawnych.
Sprzedawca może przewidzieć w regulaminie sklepu stacjonarnego możliwość zwrotu towaru przez kupującego w określonym terminie, na przykład 14 lub 30 dni, i pod określonymi warunkami, na przykład tylko z paragonem zakupu i oryginalnymi metkami, w stanie nienaruszonym.
Konsument pokrywa wszystkie bezpośrednie koszty zwrotu rzeczy.
Prawo do zwrotu towaru w sklepie internetowym lub poza lokalem
Jeśli towar został sprzedany poza lokalem przedsiębiorstwa, na przykład na pokazie, konsument może w terminie 14 dni odstąpić od umowy sprzedaży bez podawania przyczyny i bez ponoszenia kosztów, a przedsiębiorca musi zwrócić koszty jego zakupu.
Jeżeli towar został sprzedany przez internet, klient może w ciągu 14 dni zwrócić towar i żądać zwrotu zapłaconej ceny bez podawania przyczyny. Towar może zostać rozpakowany i obejrzany, ale nie może być używany.
Jeżeli przedsiębiorca nie poinformuje konsumenta o jego prawie odstąpienia od umowy, to prawo wygaśnie dopiero po upływie 12 miesięcy od dnia upływu 14-dniowego terminu na zwrot towaru.
Dlaczego dbanie o interesy konsumentów jest w interesie przedsiębiorców?
Ochrona praw konsumentów wpływa ostatecznie na lepsze działanie rynku, a więc przynosi korzyści wszystkim przedsiębiorcom działającym według uczciwych zasad.
Konsumenci zwracają coraz większą uwagę na to, od kogo kupują towary lub komu zlecają realizację usług.
Naruszenie praw konsumenta uderza nie tylko w klienta, który znalazł się w niewygodnej pozycji, ale także w firmę.
Kryzysy wizerunkowe, związane z zaniedbaniami czy naruszeniami praw konsumentów, przekładają się ostatecznie na utratę zaufania konsumentów a w konsekwencji na spadek obrotów związanych z nabywaniem dóbr i usług.
Co teraz możesz zrobić dla poprawy swojej sytuacji finansowej?
Challenge 17
Czy w ciągu trzech ostatnich miesięcy zdarzyła się wam sytuacja, w której mogliście zareklamować zakupiony przedmiot? Czy jest jeszcze szansa, że przedmiot kupiony przez was można oddać do reklamacji czy naprawy?
Reklamacja to nie tylko dbanie o planetę, ale także oszczędność pieniędzy dla konsumenta.
Dodatkowo do przeczytania: