A może by tak założyć biznes?
A może na studiach chcemy zacząć rozkręcać własną firmę? Istnieje pewne rozwiązanie – działalność nierejestrowa. Można przetestować swój pomysł na biznes bez ponoszenia zbędnych wydatków. W ubiegłym roku z działalności nierejestrowanej rozliczyło się za 2019 r. około 20 tys. osób, deklarując w sumie 53 mln zł dochodu – wynika ze statystyk Ministerstwa Finansów.
Zanim zaczniemy prowadzić biznes, możemy się wypróbować w prowadzeniu działalności nierejestrowej, czyli takiej firmy na próbę. To stosunkowo nowa opcja, ale pozwala legalnie zarabiać niewielkie kwoty bez rejestracji firmy.
Jakie są korzyści z działalności nierejestrowanej?
- Nie trzeba zgłaszać działalności w ewidencji przedsiębiorców (CEIDG), urzędzie skarbowym i GUS (nie trzeba numerów identyfikacyjnych NIP i REGON).
- Nie trzeba płacić składek na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne ani ubezpieczenia zdrowotne z tytułu pozarolniczej działalności.
Innymi słowy, jeśli chcemy rozpocząć prowadzenie małego biznesu albo sprawdzić się jako freelancer, to działalność nierejestrowa jest dobrym startem. Można tworzyć grafiki, zająć się edytorstwem czy udzielać korepetycji. Zupełnie legalnie.
Kiedy można prowadzić działalność nierejestrowaną?
- Jesteśmy osobami fizycznymi
- Przychody z naszej działalności nie przekraczają w żadnym miesiącu 50 proc. kwoty minimalnego wynagrodzenia.
- W 2021 roku minimalne wynagrodzenie wynosi 2800 złotych brutto, czyli 50 proc. kwoty minimalnego wynagrodzenia (1400 złotych brutto).
- Nie wykonujemy działalności w ramach spółki cywilnej.
- Nie prowadzimy działalności regulowanej, czyli takiej, która wymaga zezwoleń lub koncesji
- w okresie ostatnich 60 miesięcy prowadziłeś działalności gospodarczej.
- Nie trzeba płacić miesięcznych lub kwartalnych zaliczek na podatek.
- Nie trzeba płacić podatku VAT – obejmuje cię zwolnienie podmiotowe.
- Nie trzeba prowadzić skomplikowanej księgowości (tylko uproszczoną ewidencję sprzedaży).
- Prowadzenie uproszczonej ewidencji sprzedaży.
- Rozliczanie przychodu z działalności nierejestrowanej (po odliczeniu kosztów) w zeznaniu rocznym PIT-36, według skali podatkowej.
- Przestrzeganie praw konsumentów.
- Wystawianie faktury lub rachunku na żądanie kupującego.
Jeśli prowadzimy działalność nierejestrowaną, jesteśmy „przedsiębiorcą” w świetle prawa cywilnego. Oznacza to, że na przykład w relacjach z konsumentami jesteśmy traktowani jako przedsiębiorca i mamy z tego tytułu obowiązki związane z reklamacją, zwrotem czy naprawą. Dotyczy to również prawa konsumenta do odstąpienia w terminie 14 dni od umowy zawartej na odległość.
Jak obliczyć przychód w działalności nierejestrowej?
O tym, czy możemy prowadzić działalność nierejestrową, decyduje kwota miesięcznego przychodu – nie możemy przekroczyć w żadnym miesiącu 50 proc. kwoty minimalnego wynagrodzenia.
Naszym przychodem z działalności nierejestrowej będą należne kwoty ze sprzedaży towarów bądź usług. Kwoty należne to te, których w momencie sprzedaży jeszcze nie otrzymaliśmy, na przykład kiedy sprzedaliśmy towar bądź wykonaliśmy usługę i wystawiliśmy dokument sprzedaży (rachunek, fakturę), ale fizycznie klient nam jeszcze nie zapłacił. Do ustalania przychodu służy będzie ewidencja sprzedaży.
Jeśli przekroczymy miesięczny limit przychodu, czyli 50 proc. płacy minimalnej, nasza działalność zostanie uznana za działalność gospodarczą.
- Numer kolejny
- Datę wystawienia
- Dane sprzedawcy i nabywcy
- Nazwę usługi
- Kwotę do zapłaty
Co powinna zawierać ewidencja sprzedaży?
Jeśli prowadzimy działalność nierejestrową, powinniśmy prowadzić uproszczoną ewidencję sprzedaży. Możemy to robić w formie papierowej.
Jak rozliczać przychody i koszty z działalności nierejestrowej?
Przychody osiągane z działalności nierejestrowej rozliczamy w zeznaniu rocznym PIT-36. Jest tam dodatkowa rubryka „działalność nierejestrowana”, w której wykazuje się przychody z tej działalności. Nie musimy płacić zaliczek na podatek.
W zeznaniu rocznym możemy też odliczyć koszty, które ponieśliśmy w związku z wykonywaną działalnością (np. zakup surowców do produkcji wyrobów).
Koszty te powinny być udokumentowane, dlatego powinniśmy przechowywać wszystkie dowody zakupów (najlepiej jeśli będą dokumentowane dowodami imiennymi, w których podane będą nasze imię, nazwisko i miejsce zamieszkania) związanych z naszą działalnością.
Przy działalności nierejestrowej, w większości przypadków nie będziemy musieli korzystać z kasy fiskalnej (nie przekroczymy progu 20 tys. zł rocznego obrotu, który zobowiązuje do stosowania kas).
Kasa fiskalna będzie nam potrzebna w przypadku niektórych rodzajów działalności, przy których istnieje obowiązek stosowania kasy bez względu na obroty (np. usługi fryzjerskie, przewóz osób, naprawa pojazdów silnikowych oraz motorowerów).
Jeśli zastanawiasz się, czy to, co robisz jest działalnością czy nie i czy powinieneś zgłaszać ją do urzędu, sprawdźmy, czy ma cechy działalności. Te cechy to:
- Cel zarobkowy – jest nastawiony na zysk.
- Zorganizowanie – działalność ma zorganizowany charakter, jeśli np. wynajmujemy pomieszczenie do jej wykonywania, poszukujemy klientów, prowadzisz marketing.
- Ciągłość – oznacza podejmowanie czynności w sposób ciągły.
- Wykonywanie jej we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność za nią (czyli nie wykonujemy jej na zlecenie i pod kierownictwem zleceniodawcy).
- Ponoszenie ryzyka gospodarczego związanego z działalnością.
Oczywiście działalność nierejestrowana to nie tylko rozwiązanie dla osób, które chciałyby w bezpieczny sposób wypróbować pomysł na własną działalność. Niektóre osoby korzystają z tej formy regularnie, bez myśli o założeniu w niedalekiej przyszłości działalności gospodarczej, a raczej traktując ją jako sposób na dorobienie do wypłaty.
Co teraz możesz zrobić dla poprawy swojej sytuacji finansowej?
Challenge 10
Czy widzisz możliwości dorabiania sobie świadcząc usługi na działalności nierejestrowanej?
Zapisz trzy sposoby na dorobienie, które możesz wykonywać już dziś.